200



Isao Takahata’nın son filmi "Prenses Kaguya Masalı / The Tale of the Princess Kaguya" gösterime girmişken sinema tarihinin en iyi animasyonlarına bir göz atalım.


image


"Ateşböcek­lerinin Mezarı / The Grave of the Fire­flies" gibi klasik­lere imza atmış Isao Taka­hata'nın son filmi "Prenses Kaguya Masalı / The Tale of Princess Kaguya" bu hafta sine­malarda göster­ime giriyor. 'Prenses Kaguya Masalı' yılın en iy­i­lerinden biri ve sine­ma­sev­er­lerin bu filmi sa­londa izleme şansını kaçırmaması lazım. Nitekim sadece çocuk­lara hitap eden, eğlence ve mac­era dolu dublajlı ani­masy­on­lar dışındaki bir an­i­masy­onun ori­ji­nal dilinde vizy­ona girmesi nadiren gerçekleşiyor bu toprak­larda. Hal böyle ol­unca sine­fillerin, sıkı fes­ti­val takipçilerinin bile an­i­masy­on­lara il­gisi ve talebi git­tikçe azalıyor. Yurtdışında eleştir­men­lerin övgüsüne boğulmuş pek çok an­i­masyon bu­ralara uğra­ma­maya başlıyor, kültürel çember gün be gün daralıyor. Biz de bu hafta sinema tar­i­hinde bir yolculuğa çıkalım ve tüm za­man­ların en iyi an­i­masy­on­larını derleye­lim iste­dik. An­i­masyon türünde en iy­iler tarzında lis­telere pek sık rastlanmıyor. Ancak gişe canavarı an­i­masyon film­lerin öte­sine uzanınca, perdenin gerisinde, es­kimeyen klasik­lerle ve görsel an­lamda son derece ye­ni­likçi başyapıtlarla dolu bir liste bek­liyor si­z­leri.

30. Wak­ing Life / Hayata Uyanmak (2001): Richard Lin­klater’in hayal gücünün en zen­gin örnek­lerinden biri olan film, kusurlarına rağmen görsel gücü sayesinde ben­z­er­si­zleşiyor.



29. Mary and Max / Mary ve Max (2009): Melanko­lik dünyasını gri ağırlıklı bir renk paleti ve ben­z­er­siz bir görsel at­mos­fer ku­rarak veren bu stop-mo­tion mutlaka izlen­mesi gereken­ler­den.



28. Wa­ter­ship Down / Watership Tepesi (1978): Cri­te­rion Col­lec­tion baskısı bile olan kült bir an­i­masyon. An­i­masyon türünün imkan­larının distopik ale­go­riler için ne kadar elverişli olduğunun bir ispatı.


27. Cora­line / Koralin ve Gizli Dünya (2009): Aslında 3-boyutlu izlemesi elzem olan çok az an­i­masyon var. Ve ‘Cora­line’ bun­ların başını çekiyor. Filmin ko­rku­tucu ve fan­tastik hikaye evreni un­utul­may­a­cak bir görsel­likle perd­eye aktarılmış.



26. The Tale of the Fox (1930): Sinema tar­i­hinin ilk uzun me­trajlı stop-mo­tion an­i­masy­onu, hala en iy­i­lerinden…



25. Wall-E / Vol-İ (2008): Pixar’ın dra­matik de­rinliği en iyi kur­gu­lanmış filmlerinden biri. ‘Wall-E’ iyi hikaye an­lat­mak için diyalogların bir gereklilik olmadığını is­pat­layan film­ler­den.



24. Wal­lace & Gromit: The Curse of the Were-Rab­bit / Wallace ve Gromit Yaramaz Tavşana Karşı (2005): Karşı konu­la­maz bir İngiliz mizahıyla ve sessiz sinema döne­minden ödünç alınmış hikaye anlatımı tekniklerinin kusursuz bir karışımı.



23. Dumbo (1941): Sıklıkla hitap ettiği kitlenin sadece küçük çocuk­lar olduğu gibi bir yanlış düşüncenin kur­banı olan bu film, aslında Chap­lin ve Buster Keaton film­leriyle be­raber anılmayı hak eden bir şah­eser.


22. Wolf Chil­dren (2012): Yeni Miyazaki’yle tanışın; gele­cekte adını daha sık duy­acağımız Mamoru Hosoda’nın ‘Wolf Chil­dren’ı za­mana karşı direnecek bir klasik.


21. Waltz With Bashir / Beşir'le Vals (2008): Gerçek olay­lar­dan uyarlanan ve sayısız ödül kazanmış olan ‘Beşir’le Vals’ ye­ni­likçi ve hafızalar­dan asla çıkmay­a­cak bir film.



20. Heavy Traf­fic (1973): ‘Fritz the Cat’in yönet­meni Ralph Baksh’ın en iyi ve en çılgın çalışması.



19. Akira (1988): Adeta tek başına anime türünü tem­sil ede­cek kadar ikonikleşmiş bir film.


18. The Night­mare Be­fore Christ­mas (1993): Filmi yönetmese de yapımcısı ve yazarı Tim Bur­ton’ın is­miyle adeta özdeşleşen bu film 1990’ların en özgün çalışmalarından biri.



17. Princess Mononoke / Prenses Mononoke (1997): Miyazaki’nin en derinlikli işlerinden biri. Bir­den fazla izlen­meyi hak eden bir klasik.


16. The Plague Dogs (1982): Richard Adams’ın romanından uyarlanan bu animasy­onun görünüşü sizi al­dat­masın, bu iç parçalayan film yetişkin­leri birer çocuk gibi ağlata­bilir.



15. Pa­prika (2006): Kuşkusuz ki bu film yer­ine Satoshi Kon’un bir başka çığır açan an­i­masy­onu ‘Per­fect Blue’ da seçilebilirdi. ‘Pa­prika’ yönet­menin hayal gücünü ve ustalığını biraz daha ileri götürüyor.



14. The Triplets of Belleville / Belleville'de Randevu (2003): İki dalda Oscar adayı olan bu an­i­masyon Jacques Tati il­hamlı özgün bir çalışma.



13. Perse­po­lis (2007): Gerek hikaye anlatımındaki biçimsel ter­cih­leri, gerek bir döneme ve bir ülkeye dair bir kültürel füzyon sayıla­bile­cek film yine de nihayetinde kişisel olmayı başara­cak kadar usta işi.



12. Alice (1988): Jan Svankma­jer çocuk­lar için fa­zlaca gerçeküstü ve çılgın ola­bilir ama yaratıcılık konusunda çıtayı kim­s­enin erişemeyeceği bir yere yükseltiyor.



11. Bambi (1942): Tasarımları, renk paleti ve müziğiyle adeta nefes kesen film, Dis­ney’in hala zirve işlerinden biri.



10. Con­sum­ing Spir­its (2012): Chris Sul­li­van’ın yapımı 15 yıla yakın süren filmi, tür içerisinde tartışmasız bir kilo­me­tre taşı. Ben­z­er­siz ve duy­gusal gücü son derece yüksek.



9. The Grave of the Fire­flies / Ateşböceklerinin Mezarı (1988): Stu­dio Ghi­bli’nin en güzel ve en hüzünlü an­i­masy­on­larından biri.



8. Yel­low Sub­ma­rine (1968): Görsel an­lamda ye­ni­likçi olan bu The Bea­t­les an­i­masy­onu psikede­lik, eğlenceli ve ben­z­er­siz.


7. Toy Story / Oyuncak Hikayesi 
(1995): Serinin devam film­leri de ilk filmi arat­may­a­cak kadar iyi ancak şüph­e­siz ki ilk filmin yeri apayrı. Sine­manın büyüsünü so­nuna kadar hissedeceğiniz o özel an­i­masy­on­ların belki de en özeli.


6. Fan­ta­sia (1940): Pek çok farklı düzeyde çığır açıcı ve ye­ni­likçi olan ‘Fan­ta­sia’ klasik müzikle an­i­masy­onun eşsiz bir birleşimi.



5. The In­cred­i­bles / İnanılmaz Aile (2004): Brad Bird’ün ilk filmi ‘The Iron Giant’ veya ‘Rata­touille’ da bu list­ede kendine yer bu­la­bilirdi. Ancak ‘The In­cred­i­bles’ Pixar’dan çıkan hala en olgun çalışma ve her iz­leyişte kıymeti artıyor.


4. My Neigh­bour To­toro / Komşum Totoro (1988): Miyazaki’nin es­kimeyen klasiği, beyazper­denin göre­bileceği en büyüleyici an­i­masy­on­larından biri. Torun­larınız ve torun­larınızın çocuk­ları da ‘Komşum To­toro’yu izliyor ola­cak.



3. Fan­tas­tic Planet (1973): Cannes’da Jüri Büyük Ödülü kazanan bu gerçeküstü an­i­masyon, un­utul­maz sound­trackiyle bir­likte sinema tar­i­hinin en eşsiz çalışmalarından biri.



2. Spir­ited Away / Ruhların Kaçışı (2001): Tüm za­man­ların en büyük anime sanatçısı olarak değer­lendirilen Hayao Miyazaki’nin başyapıtı, 21. yüzyılın kilo­me­tre taşı film­lerinden biri.



1. It’s Such a Beau­ti­ful Day (2012): Her fırsatta sinema tar­i­hinin en nite­likli an­i­masy­on­larından biri olduğu dile ge­tir­ilen bu film pek çokları için hala gömülü bir hazine. Don Hertzfeld’in nev-i şahsına münhasır yaratıcılığı ve dehası ile dolu bu film ken­di­nizi sorgu­lay­acağınız ve hay­ata bakış açınızı değiştire­cek bir sanat eseri.



(13 Mart 2015 / BirGün)

0 yorum:

Yorum Gönder